Tổ đỉa ở chân: hình ảnh, nguyên nhân và cách trị hiệu quả!

Tổ đỉa ở chân là một trong những bệnh viêm da gây nhiều phiền toái. Người bệnh sẽ bị nổi lên những mụn nước nhỏ, ngứa dữ dội, ảnh hưởng nghiêm trọng đến việc đi lại, sinh hoạt và thẩm mỹ. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn những hình ảnh để nhận biết bệnh bệnh tổ đỉa ở chân và các cách chữa trị bệnh tổ đỉa hiệu quả.

1. Tổ đỉa ở chân là gì?

Bệnh tổ đỉa (tên tiếng anh là Dyshidrosis ha Pompholyx) là một thể đặc biệt của bệnh chàm – eczema, khu trú ở lòng bàn chân, bàn tay. Dấu hiệu của bệnh là những mụn nước li ti, nằm sâu chìm khảm dưới da, rải rác hay thành từng đám, cụm.

Bệnh tổ đỉa ở chân là một dạng phổ biến của bệnh tổ đỉa, rất dễ mắc phải và tiến triển dai dẳng, hay tái phái và bội nhiễm, ảnh hưởng rất lớn đến sinh hoạt và khả năng lao động của người mắc.

Tổ đỉa ở tay và chân

Nếu điều kiện vệ sinh không đảm bảo, bệnh rất dễ tiến triển nặng gây vùng loét lâu liền, nhiều ổ mụn nước và nhiều lỗ sâu. Bệnh tiến triển rất dai dẳng và khó chịu với bệnh nhân.

2. Nguyên nhân nào gây tổ đỉa ở chân?

Một số yếu tố làm tăng nguy cơ gây bệnh tổ đỉa

Căn nguyên gây bệnh đến nay hiện chưa rõ ràng, phát sinh do nhiều yếu tố khác nhau phải kể đến một vài yếu tố chính như:

• Yếu tố di truyền: Nếu như trong gia đình có người đang mắc viêm da cơ địa, tổ đỉa, mề đay thì nguy cơ bị tổ đỉa của thế hệ sau sẽ càng lớn hơn.
• Do rối loạn hệ thần kinh giao cảm: Theo các nghiên cứu khoa học thì bệnh tổ đỉa, viêm da cơ địa dễ dàng xảy ra đối với những người bị rối loạn hệ thần kinh giao cảm.
• Do môi trường: Thường tổ đỉa sẽ khởi phát với tỉ lệ cao hơn nếu người bệnh phải làm việc trong môi trường khắc nghiệt, nóng ẩm  khiến da tiết nhiều mồ hôi. Đây cũng là lý do khiến tổ đỉa khởi phát.
• Dị ứng với hóa chất: Những người dị ứng với một số hóa chất như mạ niken, crom, cobalt, hóa chất trong nước hoa dễ bị tổ địa ở chân hơn những người không dị ứng.
• Do sống trong môi trường khói bụi, ô nhiễm cụ thể là sử dụng nguồn nước ô nhiễm, khói bụi, tia cực tím, hóa chất, chất tẩy rửa có tính chất mạnh.
• Dị ứng với đồ ăn, thức uống nhất là đồ ăn lạ, một số loại hải sản gây ngứa
• Do tiếp xúc với nước bẩn, ô nhiễm, tiếp xúc với dung môi công nghiệp
• Do thời tiết giao mùa dễ mắc tổ đỉa ở chân, đặc biệt là thời tiết hanh khô.
• Do nội tiết tố trong cơ thể thay đổi ở phụ nữ mang bầu, tiền mãn kinh,… khiến cho bạn có nguy cơ cao hơn bị nhiễm tổ đỉa.
• Người có cơ địa nhiều mồ hôi chân, cùng với điều kiện thời tiết nóng ẩm rất dễ gây tổ đỉa ở chân.
• Mắc một số bệnh lý nền như ganm thận…
• Do vấn đề tâm lý, áp lực: bệnh thường có xu hướng nặng hơn và dễ tái phát ở những người có vấn đề về tâm lý như căng thẳng, lo âu…

3. Các dấu hiệu và hình ảnh nhận biết tổ đỉa chân

Tổ đỉa ở chân thường liên quan đến một vài rối loạn da (như bệnh viêm da cơ địa, dị ứng vào mùa hè…). Vì vậy, bệnh tổ đỉa có thể xuất hiện theo mùa, phổ biến nhất vào mùa đông, và có thể nhận biết khá dễ dàng qua các dấu hiệu đặc trưng:

Đầu tiên, vùng chân xuất hiện những cơn ngứa dữ dội kèm cảm giác nóng rát ở các ngón chân và lòng bàn chân, sau đó bắt đầu đổ nhiều mồ hôi hơn.

Chân bắt đầu nổi mụn nước màu trắng đục li ti, kích thước khoảng 1mm, nằm sâu dưới da, rất dày dặn và khó tự vỡ, tại các vị trí chủ yếu ở lòng bàn chân, rìa bàn chân hoặc gót chân.

Mụn tổ đỉa li ti ở chân, nằm sâu dưới da, rất dày dặn và khó tự vỡ

Mụn nước có thể riêng lẻ hoặc tập trung thành từng đám, kích thước có thể vài milimet đến những bọng nước to. Các mụn nước thường mọc không quá cổ chân.

Các mụn nước tổ đỉa có thể riêng lẻ hoặc tập trung thành từng đám, thường mọc không quá cổ chân

Các mụn nước này gây ngứa ngáy, đau rát khi chạm nhẹ, đôi khi không có triệu chứng gì. Tình trạng đau nhức nặng hơn khi chân tiếp xúc với các chất kích thích, thuốc tẩy rửa, xà phòng, sữa tắm, nước…

Tổ đỉa ở chân do dị ứng hoá chất

Các mụn nước rất khó vỡ, trừ khi người bệnh tác động như cào gãi, chích làm tràn dịch viêm bên trong ra. Mụn nước vỡ ra có thể gây nhiễm trùng da như đau nhức, chảy mủ và bị bao phủ bởi một lớp vảy màu vàng nhạt. Các nốt mụn sau khi bị vỡ ra sẽ bắt đầu bong vảy.

Mụn nước vỡ ra gây nhiễm trùng da.

Nếu các vùng da lân cận tiếp xúc với chất dịch viêm khi mụn nước vỡ, nó sẽ trở nên khô cứng, dày sừng hơn, đôi khi nứt nẻ.

Các vùng da tiếp xúc với chất dịch viêm trở nên khô cứng, dày sừng hơn, đôi khi nứt nẻ

Bệnh nặng có thể gây loạn dưỡng móng, móng chân có thể dần mất đi hình dạng bình thường. Trong một vài trường hợp, các bọng nước kèm theo tình trạng sưng hạch bạch huyết. Lúc này, bệnh nhân thường cảm nhận thấy cảm giác ngứa ran ở cẳng chân và xuất hiện hạch ở bẹn.

Nếu để tự nhiên, các mụn nước và bọng nước sẽ tồn tại từ một đến ba tuần trước khi chúng bắt đầu khô. Khi khô lại, chúng sẽ biến thành các vết nứt da có thể gây đau đớn. Nếu gãi vào các khu vực bị bệnh tổ đỉa, vùng da này sẽ bị dày hơn.

Thông thường, bệnh tổ đỉa ở chân có xu hướng thuyên giảm sau 3 – 4 tuần và tái phát nếu gặp các yếu tố nguy cơ.

4. Bệnh tổ đỉa bàn chân có nguy hiểm không?

Mặc dù bản chất của bệnh tổ đỉa ở chân là bệnh ngoài da, có những mụn nước, nhưng lại không thể lây từ người này qua người khác thông qua việc tiếp xúc thông thường. Bởi vì nguyên nhân chính gây ra tổ đỉa ở chân là do tiếp xúc lâu ngày với hóa chất, chất lượng môi trường ô nhiễm, hệ miễn dịch của cơ thể kém… chứ không xuất phát từ một mầm bệnh lây nhiễm. Bệnh tổ đỉa ở chân không có tác nhân bệnh là virus hay vi khuẩn mà liên quan đến cơ địa, miễn dịch của mỗi người.

Tuy nhiên, tổ đỉa là bệnh có yếu tố di truyền từ cha mẹ sang con cái. Nếu các thành viên trong gia đình cùng mắc đổ đỉa thì đó là do gen di truyền, không phải qua lây nhiễm khi tiếp xúc trực tiếp, gián tiếp với người bệnh.

Bệnh tổ đỉa ở chân gây khó khăn, đau đớn khi đi lại

Để biết căn bệnh này có nguy hiểm hay không. Bạn cùng chúng tôi điểm qua những ảnh hưởng trực tiếp và gián tiếp của bệnh đến bản thân người mắc và cuộc sống hàng ngày:

• Tổ đỉa ở chân là bệnh lý mạn tính, gây nhiều khó chịu vì ngứa ngáy và đau rát da, gây bất tiện trong đi lại, sinh hoạt và làm việc.
• So với tổ đỉa ở tay, điều trị bệnh tổ đỉa ở chân cần nhiều thời gian hơn. Nguyên nhân bởi vì việc di chuyển hằng ngày gây áp lực lớn lên bàn chân. Nên nếu người bệnh không có biện pháp chăm sóc, dưỡng ẩm, vùng da chân bị bệnh có thể bị khô nứt, bong tróc gây khó khăn cho công tác điều trị.
• Tình trạng bội nhiễm bàn chân do tổ đỉa thường khó điều trị, gây mưng mủ, đau đớn, khó khăn trong đi lại, ảnh hưởng lớn đến công việc, cuộc sống, thẩm mỹ và tâm lý người bệnh. Do đó, chủ động điều trị ngay khi có dấu hiệu tổ đỉa là cách tốt nhất để tránh những biến chứng không mong muốn.
• Tổ đỉa không lây lan từ người này sang người khác nhưng lại có xu hướng lan rộng ra vùng da lân cận trên cùng cơ thể. Nếu không điều trị sớm, mức độ tổn thương da do tổ đỉa sẽ ngày nghiêm trọng. Vùng da nổi mụn nước ở chân, sưng viêm dễ dẫn đến bội nhiễm do tiếp xúc với vi khuẩn.
• Bệnh tổ đỉa ở chân lại dễ tái phát, điều trị hết sức khó khăn và cần kiên trì nên ảnh hưởng lớn đến tâm lý của bệnh nhân.
• Bệnh không lây lan nhưng khi có tình trạng bội nhiễm vi khuẩn hay nấm, bệnh sẽ càng nặng lên, tiến triển dai dẳng. Bệnh nhân có thể bị loét sâu khi bội nhiễm.

5. Cách điều trị bệnh tổ đỉa ở chân

Nguyên tắc điều trị: –Tránh các yếu tố khởi phát bệnh: như hóa chất, chất tẩy rửa…
                                    – Điều trị tình trạng viêm
                                    – Phối hợp với các biện pháp chăm sóc da để giảm triệu chứng.

Cách 1: Thay đổi các thói quen sinh hoạt

Nguyên tắc điều trị tổ đỉa ở chân là tránh xa các yếu tố khởi phát bệnh và chăm sóc vùng da chân một cách khoa học. Bạn cũng nên thay đổi các thói quen, sinh hoạt tích cực để quả trình điều trị mang lại kết quả cao nhất. Dưới đây là một số thói quen tốt bạn có thể áp dụng.

• Hạn chế tiếp xúc đến mức tối đa hóa chất, mỹ phẩm nếu đang trong quá trình bị bệnh. Đi ủng khi tiếp xúc với xà phòng, hóa chất. Không bôi mỹ phẩm khi đang bị tổ đỉa chân mà cần sử dụng 1 loại thuốc bôi được bác sĩ chỉ định.
• Chăm sóc vùng da chân tốt bằng cách luôn giữ chan sạch sẽ, thông thoáng, hạn chế để vùng chân tiết quá nhiều mồ hôi.
• Nên ngủ đủ giấc để không gặp phải các vấn đề tâm lý có thể gây ra tổ đỉa ở chân.
• Xây dựng chế độ ăn uống hợp lý, tăng cường bổ sung vitamin A,C, uống nhiều nước. Hạn chế sử dụng các thực phẩm dễ gây dị ứng, thực phẩm nhiều đường, muối, dầu mỡ, đồ uống có cồn, và chất kích thích. Một số thực phẩm cần hạn chế đó là tôm, cua, các loại cá tanh, những động vật thân mềm…
• Uống nhiều nước để cấp ẩm cho da đặc biệt là vùng da chân, có thể dùng thêm các loại kem dưỡng ẩm gốc tự nhiên, không hương liệu để đẩy nhanh quá trình lành bệnh. Ngoài ra, uống nước còn đảm bảo cho cơ thể hoạt động bình thường, tránh một số rối loạn cho cơ thể.
• Tuyệt đối không cào gãi lên vết tổ đỉa ở chân. Bởi những chà xát mạnh có thể gây bội nhiễm khiến tình trạng tổ đỉa nặng nề hơn
• Không gãi ngứa vùng da bị bệnh vì có thể gây vỡ mụn nước, tăng nguy cơ nhiễm trùng. Nếu quá ngứa ngáy, có thể dùng đá lạnh hoặc dùng khăn ấm để chườm lên vùng da đó.
• Không tiếp xúc trực tiếp với đất, nước bẩn, phân bón…. Nếu cần thì phải sử dụng ủng cao su.
• Không đi giày quá chật, giữa cho chân luôn thoát mát, khô ráo sạch sẽ, thấm hút mồ hôi chân tốt.

Cách 2: Áp dụng các mẹo dân gian

Trước khi tìm đến các bệnh viện thăm khám, người bệnh có xu hướng quan tâm nhiều hơn đến những mẹo dân gian vì có thể thực hiện trước tại nhà với chị phí phù hợp. Theo các chuyên gia thì một số phương pháp dân gian cũng mang đến hiệu quả trị tổ đỉa ở chân không kém với các thuốc bôi chuyên dụng. Các phương pháp đó là

Chữa tổ đỉa ở chân với muối

Cách đầu tiên trong mẹ dân gian bạn có thể áp dụng là sử dụng nước muối tự pha loãng hoặc nước muối sinh lý để ngâm, rửa chân khu vực có tổ đỉa. Nước muối sinh lý có công dụng diệt khuẩn, kháng viêm, giảm ngứa ngáy, sưng tấy, ngăn ngừa tổ đỉa lan sang vùng khác trên cơ thể.

Chữa tổ đỉa bằng lá lốt

Đây là cách chữa tổ đĩa không chỉ riêng ở chân mà còn có thể áp dụng tại bất kỳ vị trí nào trên cơ thể. Theo quan niệm Đông Y, lá lốt có tính ấm, vị nồng, khả năng kháng viêm, diệt khuẩn tốt, giảm ngứa hiệu quả. Bên cạnh đó, y học hiện đại cũng phân tích thấy trong lá lốt có chất alkaloid, tinh dầu benzyl axetat, beta-caryophylen có tác dụng tốt trong việc điều trị á sừng, tổ đỉa ở chân. Có thể sử dụng lá lốt chữa tổ đỉa ở chân đơn giản như sau:

• giã nát lá lốt rồi trộn đều cùng muối ăn
• Vệ sinh sạch sẽ vùng da chân bị tổ đỉa
• Đắp phần lá lốt đã giã nát vào vị trí có tổ đỉa ở chân
• Băng lại khoảng 60 phút sau đó tháo ra và lau khô
• Thực hiện mỗi ngày 1 lần để có hiệu quả tốt nhất.

Chữa tổ đỉa chân với tỏi

Tỏi cũng được các chuyên gia khuyên dùng để làm giảm triệu chứng tổ đỉa ở chân. Trong tỏi có khá nhiều allicin, germanium, glycosides, vitamin nhóm B và sulfur cùng nhiều khoáng chất khác, mang đến hiệu quả cải thiện không chỉ tổ đỉa mà cả các vấn đề viêm da khô khác.

Các bước thực hiện đơn giản như sau:

• Rửa sạch tỏi, sau đó để ráo nước
• Chuẩn bị 1 bình vừa đủ rượu trắng với nồng độ cao
• Cho tỏi vào ngâm cùng rượu ở bình thủy tinh, đậy nắp và cất gọn
• Sau 7 ngày có thể lấy ra và bôi lên da chân bị tổ đỉa, Chà xát nhẹ nhàng từ 3 đến 5 phút
• Thực hiện 1 lần/ngày vào buổi tối. Sau 1 tiếng thì rửa sạch và lau khô.

Cách 3: Điều trị bằng thuốc

Các loại thuốc bôi điều trị tại chỗ

Sử dụng thuốc bôi tại chỗ là phương pháp điều trị tổ đỉa phổ biến hiện nay. Các loại thuốc này có tác dụng làm dịu niêm mạc da, đẩy lùi các triệu chứng của bệnh đồng thời hạn chế tình trạng nhiễm trùng lan rộng. Dưới đây là một số loại thuốc bôi điều trị tổ đỉa thường được các bác sĩ kê toa:

• Dung dịch bạc nitrat 0.5%: Có tác dụng sát khuẩn nhẹ, hỗ trợ giảm ngứa, thường dùng trong trường hợp các tổn thương mới phát, trên da chỉ mới xuất hiện mụn nước đơn thuần, chưa có dấu hiệu vỡ.
• Dung dịch tím Methyl 1% hoặc dung dịch Milian: Có tác dụng tiêu diệt vi khuẩn, bảo vệ da, ngăn ngừa nhiễm trùng lan rộng. Thường dùng khi các tổn thương đã xuất hiện mụn mủ hoặc có bội nhiễm.
• Thuốc bôi chứa corticoid: Có tác dụng chống viêm, giảm ngứa ngáy, dị ứng,… và được dùng sau khi các mụn nước tiêu biến. Tuy tác dụng mang lại tương đối hiệu quả nhưng người bệnh không được lạm dụng loại thuốc này, chỉ được dùng tối đa trong 14-20 ngày vì nếu lạm dụng chúng có thể gây giãn mao mạch, dày sừng nang lông, teo da, suy giảm đề kháng,… Một số loại thuốc bôi chứa corticoid thường dùng được kể đến như Tempovate, Flucinar, Dermovate,…
• Thuốc kháng sinh dạng bôi: Sử dụng trong trường hợp tổ đỉa có xuất hiện nhiễm khuẩn hoặc nguy cơ nhiễm trùng cao. Thường được kết hợp với corticoid nhằm tiêu diệt vi khuẩn, ngăn ngừa viêm nhiễm, giảm ngứa ngáy và tổn thương da.
• Thuốc bôi kháng nấm: Dùng khi tổ đỉa bùng phát do vi nấm hoặc có biến chứng nhiễm nấm. Thuốc có tác dụng ức chế vi nấm từ đó giảm tổn thương trên da. Tuy nhiên khi sử dụng loại thuốc này cần tuân thủ đúng liều lượng, thời gian và tần suất mà bác sĩ chỉ định vì các vi nấm kẽ chân có nguy cơ tái nhiễm rất cao.
• Thuốc bạt sừng chứa acid salicylic: Thuốc có tác dụng sát trùng nhẹ và bạt sừng giúp giảm tình trạng da khô, dày sừng và bong tróc. Ngoài ra có thể sử dụng phối hợp acid salicylic với corticoid để tăng tác dụng thẩm thấu của thuốc.

Một số trường hợp sử dụng thuốc điều trị tại chỗ có thể phát sinh các tác dụng phụ, khi đó các bác sĩ sẽ sử dụng các loại thuốc thay thế với tác dụng tương tự để khắc phục triệu chứng mà không gây tác dụng phụ. Chẳng hạn nếu tác dụng phụ do corticoid gây ra, các bác sĩ có thể dùng thuốc bôi ức chế miễn dịch Tacrolimus để thay thế nhằm giúp giảm viêm ngứa, phục hồi tổn thương da.

Các loại thuốc điều trị toàn thân

Trong các trường hợp sử dụng thuốc điều trị tại chỗ không đáp ứng được với các triệu chứng của bệnh tổ đỉa, các bác sĩ sẽ phải kê thêm các loại thuốc điều trị toàn thân để khắc phục triệt để triệu chứng của bệnh. So với thuốc điều trị tại chỗ thì thuốc điều trị toàn thân có rủi ro và nhiều tác dụng phụ hơn. Chính vì vậy chúng chỉ được dùng khi thật sự cần thiết. Dưới đây là một số loại thuốc điều trị toàn thân bác sĩ hay kê toa cho người bệnh tổ đỉa:

• Thuốc kháng histamine: Có tác dụng chống dị ứng, giảm phóng thích histamine từ đó giảm ngứa ngáy, nóng rát, khó chịu,… Một số loại kháng histamine tổng hợp được kể đến như Cetirizin, Clorpheniramin, Loratadin,…
• Thuốc corticoid đường uống: Sử dụng khi các tổn thương da bùng phát mạnh và không đáp ứng với các thuốc điều trị tại chỗ. Tuy nhiên chỉ cân nhắc sử dụng loại thuốc này từ 5-10 ngày và tùy thuộc vào tình trạng viêm vì nguy cơ gây tác dụng phụ của chúng rất cao, không cẩn thận người bệnh có thể gặp phải tình trạng như tăng đường huyết, loãng xương, suy tuyến thượng thận,…
• Thuốc kháng sinh dạng uống: Được chỉ định trong trường hợp tổ đỉa gây bội nhiễm da nặng. Tùy thuộc vào tình trạng bội nhiễm mà bác sĩ sẽ cân nhắc kê toa kháng sinh tương thích. Nhóm kháng sinh được dùng chủ yếu trong trường hợp này là nhóm penicillin.
• Thuốc kháng nấm (đường uống): Thường sử dụng Griseofulvin – loại thuốc chống nấm trị tổ đỉa do nấm kẽ và nấm da. Thuốc được chỉ định sử dụng với liều lượng là 50mg/4 lần/ngày trong liên tục 30 ngày. Vì có thể gây ảnh hưởng đến chức năng gan, thận và sinh lý nên người bệnh cần cực kỳ cẩn trọng trong quá trình sử dụng.

Cách 4: Dùng kem bôi Sodermix

Đây là loại kem bôi giảm ngứa, chống viêm không chứa CORTICOID, được nhập khẩu từ Pháp

Như đã nói ở trên, việc sử dụng các loại thuốc chứa corticoid trị tổ đỉa tiềm ẩn rất nhiều biến chứng nguy hiểm. Chính vì vậy các bác sĩ thường hướng người bệnh đến các sản phẩm an toàn, lành tính mà tác dụng lại rất khả quan, điển hình trong số đó là kem bôi Sodermix.

Sodermix Cream là liệu pháp đầu tiên và duy nhất hiện nay trên thị trường giúp bổ sung Enzyme Superoxide Dismutase (SOD) tự nhiên từ chiết xuất cà chua xanh, kết hợp với tinh chất bơ và tinh dầu khoáng giúp ngăn chặn quá trình viêm ngứa ở người bị tổ đỉa cũng như bệnh viêm da mãn tính khác.

Sản phẩm có tác dụng cắt đứt nhanh các cơn ngứa ngáy cũng như thúc đẩy quá trình phục hồi da, cung cấp độ ẩm giúp da mềm mịn, được các chuyên gia da liễu đánh giá cao trong việc điều trị các bệnh về da liễu như tổ đỉa, á sừng, viêm da cơ địa, chàm sữa, vẩy nến,…

Sodermix là kem bôi ngoài da có xuất xứ từ Pháp, được nhập khẩu chính hãng về Việt Nam và được Bộ Y tế cấp phép lưu hành với số đăng ký: 180000325/PCBA-HN.

Để tìm nhà thuốc gần nhất bán SODERMIX®, bạn xem TẠI ĐÂY

Để đặt mua SODERMIX® (Giao hàng, thanh toán tại nhà), bạn xem TẠI ĐÂY

So với các trường hợp tổ đỉa ở tay, việc điều trị tổ đỉa ở chân thường khó khăn và tốn nhiều thời gian hơn. Vì vậy, việc nhận biết bệnh sớm các dấu hiệu của bệnh, có phương án điều trị, phòng ngừa từ sớm là rất quan trọng trong quá trình điều trị bệnh thêm hiệu quả.

Nếu còn vấn đề nào thắc mắc về tình trạng này, các bạn có thể gọi đến tổng đài tư vấn miễn cước 1800.6225 để được các chuyên gia tư vấn.

Chia sẻ12